LDV Projekty Partnerskie
Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego w Gorzowie Wlkp. od 1 sierpnia 2008 r. do 31 lipca 2010 r. realizuje projekt partnerski w ramach programu Leonardo da Vinci – Uczenie się przez całe życie – pt. „Regionaler Fachkräftemangel – Europäische Konzepte.
Partnerami projektu są:
– Niemcy – Angermünder Bildungswerk e.V. – Angermünde (Susann Höft, Inka Grieser)
www.abw-ang.de
– Czesi – Fachmittelschule AGC a.s. – Teplice (Josef Dvořák, Joachim Švejnoha)
www.skola-agc.cz
– Czesi – SPST A SOUT – Trebic (Miroslav Votínský, Anna Dobiášová)
www.spst.cz
– Wegrzy – Anràssy Gyula Fachmittelschule – Miskolc (László Mihálik, Irma Röth)
www.agymk.sulinet.hu
– Polska – Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego w Gorzowie Wlkp. (Zbigniew Staszak, Justyna Łotecka)
W ramach projektu zaplanowanych jest 12 wizyt zagranicznych (mobilności) do naszych partnerów, które mają na celu:
– zbadanie i rozpoznanie potrzeb braków fachowej kadry w regionie,
– wymiana doświadczeń pomiędzy instytucjami zajmującymi się szeroko rozumianym kształceniem i doskonaleniem zawodowym,
– zwiększenie atrakcyjności jakości kształcenia i kształcenia zawodowego,
– wspieranie uczestników kształcenia i doskonalenia zawodowego w zdobywaniu i wykorzystywaniu wiedzy, umiejętności i kwalifikacji mających na celu ułatwienie osobistego rozwoju, zwiększenie szans na zatrudnienie oraz uczestnictwa na europejskim rynku pracy.
Prezentacja projektu:
1. Spotkanie I – w okresie 01.10.2008- 04.10.2008 w Miszkolcu (Węgry) u partnera Andrassy Gyula Szakkozepiskola (średnia szkoła techniczna). Ze strony polskiej udział w spotkaniu wzięły 2 osoby. Tematyką pierwszego spotkania była: charakterystyka zapotrzebowania na fachową kadrę dla gospodarki w poszczególnych regionach parterów tj.: w Polsce, Niemczech, Czechach i na Węgrzech w tym określenie metodycznych wskazówek, metodyki postępowania przy diagnozowaniu zapotrzebowania gospodarki w zakresie zatrudniania fachowych kadr; porównanie zapotrzebowania na siłę roboczą w regionach partnerskich , transfer dobrych praktyk, zalecane działania, pomysły i modele kształcenia/podwyższania kwalifikacji. Na spotkaniu partnerzy wstępnie scharakteryzowali swoje regiony pod względem udziału firm w rozwoju gospodarczym ich zainteresowania zatrudnieniem pracowników, planów zatrudnienia – czy rzeczywiście firmy takie plany posiadają. Partnerzy przedstawili też prezentacje dobrych praktyk w zakresie modeli kształcenia i podwyższania kwalifikacji. W grupie roboczej w Miszkolcu wzięło udział 12 osób.
„Ustalenie zapotrzebowania na pracowników wykwalifikowanych”
- Brak pracowników wykwalifikowanych we wszystkich regionach, częściowo w innych branżach.
- Przedsiębiorstwa angażują się w rozwój pracowników wykwalifikowanych.
- Małe i średnie przedsiębiorstwa zasobów odpowiednich do strategicznego planowania rozwoju personelu i do zapewnienia mu odpowiednich kwalifikacji.
- Państwo wpływa w zbyt małym stopniu na kierunki kształcenia.
- Kształcenie odbywa się zgodnie z życzeniami młodzieży.
- Coraz mniej młodzieży interesuje się zawodami rzemieślniczymi.
- Spadek liczby urodzin wywiera wpływ na liczbę osób studiujących -> również młodzież o słabszych możliwościach jest przyjmowana na studia -> poziom absolwentów wyższych uczelni spada.
- We wszystkich regionach zasiłek dla bezrobotnych + praca na czarno wydają się być atrakcyjniejsze niż zatrudnienie na stanowisku za płacę minimalną.
- Rozwija się nowa grupa społeczna, której brak kompetencji społecznych
- Pracowników wykwalifikowanych brakuje również w sferze kształcenia.
2. Spotkanie II – w okresie 11.02.2009- 14.02.2009 w Angermunde (Niemcy) u partnera Angermunder Bildungswerk e.V. (Zakład Kształcenia Zawodowego Angermunde). Udział ze strony polskiego partnera wzięły 2 osoby. Tematyką drugiej grupy roboczej było: Rola przedsiębiorstw w walce z brakiem fachowych kadr dla gospodarki regionów partnerskich tj.: identyfikacja i walka z zahamowaniami rozwoju kadr i kształcenia; motywacja przedsiębiorstw do tworzenia strategii rozwoju pracowników (wymiana doświadczeń/ wyników w ramach projektów narodowych partnerów. Partnerzy przygotowali analizę swojego regionu pod kątem tematyki spotkania: tj. scharakteryzowali regiony pod względem powierzchni, podziału administracyjnego, liczby ludności, stopnia bezrobocia i jego struktury, rynek pracy, najważniejsze branże gospodarki regionu, aktualne dane związane z brakami kadrowymi w gospodarce regionu oraz perspektywy w zatrudnieniu w przedsiębiorstwach do 2020 roku. Opisane materiały były punktem wyjścia do analizy porównawczej regionów i dyskusji podczas spotkania. Partnerzy zaprezentowali dobre praktyki z zakresu współpracy szkół kształcących młodzież z przedsiębiorstwami w tym z dużymi przedsiębiorstwami, w których uczniowie odbywają praktyki jako model szeroko powiązanych możliwości przygotowania do pracy nie tylko młodzieży ale również dokształcania i kształcenia przez całe życie dorosłych pracujących. Np. współpraca firmy AGC ze szkołą średnia w Teplicach, zmiany w systemie kształcenia na Węgrzech, które zmierzają w kierunku dualnego systemu nauczania jaki funkcjonuje w Niemczech a wraz z tym tworzenie regionalnych centrów kształcenia. Spotkanie. W konferencji która zamykała grupę roboczą udział wzięli przedstawiciele przedsiębiorstw niemieckich, urzędów pracy, przedstawiciele firmy LASA, związków przedsiębiorców, ośrodków kształcenia.
Wyniki warsztatów w Angermünde – Luty ’09
Strategiczny rozwój personelu i kwalifikowanie w przedsiębiorstwach
- Identyfikacja i zwalczanie barier dla rozwoju i kwalifikacji personelu
- Motywowanie przedsiębiorstw do strategicznego rozwoju personelu (wymiana wyników projektów z poszczególnych krajów)
- Dokładne dostosowanie procesów matchingu
- We wszystkich regionach istnieje zapotrzebowanie na wysoce wykwalifikowanych pracowników ze specjalizacjami, np. inżynierów.
- We wszystkich regionach występuje zapotrzebowanie w podobnych branżach: drzewna, metalowa, elektryczna, gastronomiczna, turystyczna.
- Kryzys gospodarczy
– Niedobór pracowników wykwalifikowanych pozostaje pomimo krótkoterminowego wzrostu bezrobocia
- Duże przedsiębiorstwa stosują strategiczne planowanie personelu
- MŚP nie posiadają zasobów na planowanie personelu
- Codzienna praca zawodowa i okresy nasilenia zleceń uniemożliwiają udział zatrudnionych w doskonaleniu zawodowym
- Zwiększenie udziału młodzieży szczególnie potrzebującej wsparcia
- Wymagania pod względem wiedzy i kompetencji w odniesieniu do (przyszłych) zatrudnionych stale wzrastają.
Ważne wskazówki odnośnie działań:
- Jednostki kształcące muszą wspierać strategiczny rozwój personelu w MŚP.
- We wszystkich działaniach edukacyjnych powinien być kładziony nacisk na kompetencje społeczne.
- Działania mające na celu zwiększenie liczby studiujących, zwłaszcza na kierunkach technicznych.
- Łączenie potencjału technicznego i ludzkiego poprzez tworzenie centrów kompetencyjnych / specjalistycznych.
3. Spotkanie III – w okresie 13-15.05.2009 w Teplicach (Republika Czeska) u partnera Stredni Skola Technicka AGC a.s. (Średnia Szkoła Techniczna przy zakładzie AGC a.s.). Ze strony polskiej udział wzięły 3 osoby. W sumie udział wzięło 17 osób w tym przedstawiciele firmy AGC Flat Glass Czech. Tematem grupy roboczej była wymiana innowacyjnych pedagogicznych i metodycznych rozwiązań w zakresie kształcenia
fachowych sił roboczych dla przedsiębiorstw np. szkolenia e-learningowe, kształcenie zawodowe, kształcenie w miejscu pracy, własne przedsiębiorstwa. Partnerzy zaprezentowali innowacyjne rozwiązania w zakresie pedagogicznych metod kształcenia na przykładzie własnych zrealizowanych bądź realizowanych projektów np. szkolenia e-learningowe w ramach projektu Edukon – na przykładzie Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Warszawie jako szansa dla niepełnosprawnych, mogących podjąć zatrudnienie na polskim rynku pracy; szkolenia i dotacje dla osób, które same zakładają własne przedsiębiorstwa, przykłady kształcenia zawodowego w tzw. miejscu pracy w przyzakładowej szkole AGC w Teplicach.
Wyniki warsztatów w Teplicach – Maj 2009
„Wymiana innowacyjnych założeń pedagogicznych i metodycznych kwalifikowaniu specjalistów dla i w przedsiębiorstwach“
- Koordynacja i towarzyszenie sieciom przedsiębiorstw są wspierane przez wiele krajów
- Wspierane działania zmierzające do aktywizacji i integracji grup docelowych o szczególnej potrzebie wsparcia przybierają na sile
- Kultura doskonalenia zawodowego w dużych przedsiębiorstwach jest obecna w sposób długoterminowy – w dobrej sytuacji gospodarczej, inwestowanie w kształcenie.
- Dla zatrudnionych w przedsiębiorstwach jest zapotrzebowanie raczej na kwalifikowanie pod kątem fachowym (Softskills – kompetencje społeczne raczej rzadko).
- Oferty nauczania elektronicznego (E-Learning) związane z miejscem pracy / nauczanie komplementarne (Blended Learning)
- Kwalifikowanie podczas pracy w skróconym wymiarze czasu jako model w wielu krajach.
- Kompetencja metodyczna u personelu kształcącego.
- Szczególnie innowacyjny model:
– Udział zapisany w umowie o pracę
– Część składowa systemu zarządzania jakością
Wskazania odnośnie działań:
- Wspieranie podejmowania nauki / studiów w technicznych dziedzinach zawodowych
– Na Węgrzech zawody rzemieślnicze otrzymują stypendia.
– Praca z mediami na terenie całej RFN na rzecz zawodów rzemieślniczych.
– Nauczyciele w szkołach o profilu ogólnym muszą zostać przeszkoleni pod kątem znaczenia i deficytu pracowników wykwalifikowanych w poszczególnych branżach.
u partnera: Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego.
Ze strony polskiej jako organizatora spotkania udział wzięło 6 osób.
Tematem czwartego spotkania grupy roboczej była: „Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie modelowych projektów dla grup powracających na rynek pracy. Postępowanie z różnymi grupami (młodzież, nisko wykwalifikowani, długotrwale bezrobotni, migranci i osoby po 50 roku życia).”
Każdy z Partnerów przygotował prezentację pod kątem tematyki spotkania:
-Średnia Szkoła Techniczna w Teplicach (Czechy) – zaprezentowała Projekt „Personel administracyjny” skierowany dla osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy w tym: kobiet po urlopie macierzyńskim, młodych ludzi bez wystarczającego doświadczenia, osób długotrwale bezrobotnych. Został omówiony również projekt „Verwaltungspersonal”, którego celem była aktualizacja kwalifikacji zawodowych pracowników przedsiębiorstw w zakresu księgowości, marketingu, komunikacji, informatyki, psychologii. Partnerem w projekcie był Powiatowy Urząd Pracy oraz przedsiębiorstwa z regionu Teplic.
-Średnia Szkoła Przemysłowa w Trebic (Czechy) – przedstawiła projekt, którego grupą docelową były osoby 50 +. Miał on za zadanie pomoc w powrocie na rynek pracy poprzez udział w programach nauczania m.in. z budowy maszyn, mechatroniki.
-Regionalne Biuro Zabezpieczeń Kadr dla Gospodarki Północ – Wschód – Eberswalde – Pani Angelika Hauptmann zaprezentowała projekt firmy LASA Brandenburg, którego jest menadżerem. Ma on za zadanie zabezpieczyć fachową kadrę przez biura regionalne. Program dotyczy dokształcania pracowników w zakładach, wspierania miejsc pracy dla osób starszych, poprawę kompetencji pracowników, elastyczne kształcenie czasu pracy.
-Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego w Gorzowie Wlkp. – zaprezentował projekt dla nisko wykwalifikowanej młodzieży, który zrealizował na zlecenie OHP oraz projekt z działania 6.2 „Własna firma Twoją szansą” realizowany w partnerstwie z Powiatowym Urzędem Pracy w Myśliborzu. Projekt ma pomóc rozwiązać problem wzrastającej liczby bezrobotnych w woj. zachodniopomorskim, którzy pracowali w branży okrętowej lub w firmach kooperujących z tą branżą. Osoby te znalazły się w ciężkiej sytuacji po tym jak wprowadzone zostały programy restrukturyzacyjne do polskich stoczni. Cel główny to umożliwienie rozpoczęcia działalności gospodarczej dla zdiagnozowanej grupy. Cele szczegółowe to przeprowadzenie kompleksowych szkoleń, udzielenie indywidualnego i grupowego doradztwa dla uczestników proj. oraz udzielenie dotacji inwestycyjnych i pomostowych.
-Średnia Szkoła Informatyczna w Miskolcu (Węgry) – przedstawiła projekt skierowanych do grupy długotrwale, niskowykwalifikowanych bezrobotnych, którzy według Głównego Urzędu Statystycznego Węgier należą do głównej grupy bezrobotnych tego kraju. Celem projektu było zmotywowanie grupy docelowej do podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. W trakcie trwania projektu prowadzono działania mające na celu zachęcanie dzieci BO do zdobywania wyższego wykształcenia, dzięki temu mogą zapobiec sytuacji, która występowała w przypadku ich rodziców – brak odpowiednio wysokiego wykształcenia.
-Zakład Szkolenia Zawodowego w Angermünde (Niemcy) – zaprezentował projekt „Produkzion Schule” skierowany głównie do niskowykwalifikowanej młodzieży, słabo zmotywowanej do zmiany swojej sytuacji życiowej. Podczas udziału w projekcie młodzież dostała możliwość zdobycia nowych kwalifikacji zawodowych. Niestety nie każdy uczestnik w pełni rozumiał cel projektu. Uczestnicy bardzo często mieli problemy z przybyciem do miejsca pracy, nie wszyscy uczniowie przystąpili do egzaminu końcowego. Został również omówiony projekt „Allianz 50+”, którego celem było zwiększenie szans osób starszych, długotrwale bezrobotnych w powrocie na rynek pracy. W projekcie udział wzięło 5 partnerów. Uczestnicy przeszli szereg intensywnych szkoleń w Powiatowym Urzędzie Pracy.
Organizatorzy spotkania zaprosili Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Gorzowie Wlkp. Pana Ryszarda Rzemienieckiego, który, przedstawił zakres działalności Urzędu, cele, zadania, ofertę (typowe kierunki szkoleń: kucharz, kelner, pokojowa, opiekun os. starszych, brukarz, glazurnik, technolog robót wykończeniowych), rolę jaką spełniają nowo otwarte zakłady pracy w okolicach Gorzowa Wlkp. tj. TPV, wykaz zawodów deficytowych w województwie lubuskim.
- Duże przedsiębiorstwa zlecają szkołom kwalifikowanie dokładnie dostosowane do oczekiwanych celów
- Pracownicy wykwalifikowani jako ważny czynnik lokalizacji dla zasiedlania nowych przedsiębiorstw
- Jednostki kształcące jako usługodawcy przy uzyskiwaniu środków pomocowych dla MŚP (Polska i Niemcy tak, Węgry inne rozwiązania, Czechy nie)
- Zwiększony udział młodzieży nie dającej się zmotywować do zdobywania kwalifikacji i podejmowania pracy
- Treningi kompetencji społecznych dla osób trwale bezrobotnych muszą zostać zintensyfikowane
- Działania długoterminowe gwarantują większe sukcesy, jednak jednostki przyznające środki dotacje preferują raczej działania krótkoterminowe
- Przykłady tzw. „dobrych praktyk” – patrz baza danych
- Sprawdzenie możliwości zmotywowania osób bezrobotnych do podjęcia pracy (np. różnica pomiędzy wysokością pomocy dla osób bezrobotnych a płacą minimalną; sankcje)
- Działania przeciwdziałające pracy na czarno (niedobór pracowników wykwalifikowanych, zabezpieczenie emerytalne)
- Wspieranie działań długoterminowych w kierunku poprawy poziomu kompetencji społecznych i kwalifikacji podstawowych
Wyniki warsztatów w Třebíč – styczeń 2010
„Porównanie krajowych systemów wsparcia“
- Sieci partnerskie i inicjatywy mające na celu zapewnienie dopływu pracowników wykwalifikowanych
- Wspieranie wstępnego kształcenia zawodowego
- Programy wspierające dla osób bezrobotnych
- Programy wspierające dla przedsiębiorstw i osób zatrudnionych
- Również duże firmy zaczynają być aktywne dopiero wtedy, kiedy brak pracowników wykwalifikowanych staje się palącym problemem
- Coraz więcej absolwentów idzie na studia, co jest forsowane przez państwo, występuje jednak brak pracowników wykwalifikowanych, należy utrzymać poziom szkolnictwa wyższego
Zalecenia dotyczące działań:
– Motywacja / sterowanie procesem wyboru zawodu odpowiednio do zapotrzebowania na pracowników wykwalifikowanych
- Orientacja zawodowa i informacje na temat sytuacji na rynku pracy dla uczniów i rodziców
- Orientacja zawodowa za pośrednictwem nauczycieli w szkołach ogólnokształcących, przy wyborze zawodu należy unikać orientacji typowej dla płci
- Doskonalenie zawodowe nauczycieli w przedsiębiorstwach
- Stypendia / ulgi ze strony powiatów lub przedsiębiorstw dla uczących się zawodu / studentów
- Szczególne, związane z konkretnymi zawodami, wsparcie ze strony samorządów lub państwa dla placówek szkolnictwa zawodowego
- Państwowe kampanie reklamowe – np. w telewizji …
- Współpraca pomiędzy placówkami szkolnictwa zawodowego i szkołami ogólnokształcącymi
- Należy wprowadzić limity / kwoty kształcenia w poszczególnych zawodach
– Obowiązkowe opodatkowanie przedsiębiorstw na poczet kosztów kształcenia ponoszonych przez państwo
– Opracowanie nowych programów nauczania we współpracy z przedsiębiorstwami